Τι είναι Πατρίδα;

Της Αθηνάς Παπαδοπούλου


Πατρίδα είναι τα πάντα. Καθετί το πάτριο.

Τα χώματα όπου μεγάλωσες, με όλη την ιστορία που αυτά κουβαλάνε. Γιατί, αν δεν είχαν την ιστορία τους, δε θα σήμαιναν τίποτα για ‘σένα. Δε θα ήταν Πατρίδα. Δε σε νοιάζει αν είναι εύφορα ή άγονα, αν είναι δάσος, πέτρα ή κάμπος. Δε σε νοιάζει αν είναι κρύα ή ζεστά. Είναι δικά σου κι αυτό αρκεί. Είναι τα χώματα, όπου γεννήθηκαν και θάφτηκαν δικοί σου άνθρωποι, τα χώματα που φιλοξενούν ήρωες κι αναμνήσεις του ποιος είσαι.

Πατρίδα είναι οι παιδικές σου μνήμες, οι φωνές και τα γέλια που κουβαλάς μέσα σου.  Είναι ό,τι αγάπησες και μίσησες από παιδί. Από τις γειτονιές που έπαιζες μικρός μέχρι το τράβηγμα του αυτιού από το δάσκαλο.  Η γλώσσα που μίλησες πρώτη φορά και τα πρώτα σου δειλά βήματα. Το κουδούνι του σχολείου και το «καλημέρα» του γείτονα. Το φως της Ακρόπολης κι ο σταυρός στην εκκλησιά του χωριού. Τα ματωμένα σου γόνατα και τ’ αγιόκλημα που άνθιζε στους φράχτες και μοσχοβολούσε μέχρι την άκρη του δρόμου.

Πατρίδα είναι ο ήλιος κι η θάλασσα που αγνάντευες μικρός, οι κορυφές της Πίνδου, η ανάσα του αλμυρού αέρα, τα χρώματα της γης του μόχθου. Είναι  το γαλανόλευκο άρωμα που οσφραίνεσαι με την καρδιά, σαν σηκώσεις τα μάτια ψηλά και κοιτάξεις το Θεό. Είναι οι μνήμες που φέρει κάθε πέτρα σ’ αυτόν τον ιερό τόπο.

Πατρίδα είναι η μυρωδιά των μαρμάρων στην Ολυμπία, η σοφία των Δελφών, το κάλλος του Παρθενώνα. Είναι το ακούραστο βλέμμα των αρχαίων θεών από την κορυφή του Ολύμπου, που φωτίζει κάθε πτυχή της ελληνικής ψυχής. Είναι το αγέρωχο πνεύμα, που σε προστάζει να αγωνιστείς, να υπερασπιστείς, να ερευνήσεις, να δημιουργήσεις. Να γίνεις συνεχιστής του ελληνικού μεγαλείου όπου κι αν βρίσκεσαι.

Πατρίδα είναι η ίδια σου η ιστορία. Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον σου. Είναι το ποιος είσαι, το κύτταρό σου. Ο κάθε Λεωνίδας, Αλέξανδρος ή Καραϊσκάκης που αγωνίστηκε για το δικό του μέλλον – το δικό σου παρόν – το μέλλον των παιδιών σου. Είναι χρέος σου να μην τους απογοητεύσεις, να μην αφήσεις τους αγώνες τους να θαφτούν στη λήθη, διαμορφώνοντας το παρόν και εξασφαλίζοντας το μέλλον. Συνεχίζοντας την Πατρίδα, με το να τιμήσεις και να διαφυλάξεις όσα κερδήθηκαν με αγώνες και σου παραδόθηκαν.

Η Πατρίδα είναι έννοια, αξία, ιδανικό. Δεν περιορίζεται σε γεωγραφικά σύνορα (Πατρίδα μας είναι π.χ. και η Μικρά Ασία), αλλά στα ευρύτερα πλαίσια ενός πολιτισμού στη διαδρομή της ιστορίας και ό,τι συνδέεται με αυτόν.