Τρίτη 9 Αυγούστου 2011

Εκ Δελφών Σοφία

Μαθαίνουμε από πολύ μικροί τις 10 εντολές, τις οποίες "έδωσε" ο Θεός στο Μωυσή. Πόσοι από 'μας γνωρίζουν όμως τα Δελφικά Παραγγέλματα; Αρχαιότερα και πληρέστερα των εβραϊκών εντολών, τα παραγγέλματα δόθηκαν ως επί το πλείστον από τους επτά σοφούς της αρχαιότητος ως παρακαταθήκη στην ελληνική φυλή. Είναι λιτά αποφθέγματα, μεστά νοήματος και σοφίας, χαραγμένα στον πρόσθιο τοίχο του πρόναου, επί των παραστάδων της πύλης του μεγάλου ναού, επί του υπέρθυρου και περιμετρικά επί των στηλών του ναού.



Τα Δελφικά Παραγγέλματα ήταν στην ουσία δίαυλοι ανελικτικής σκέψης, οι οποίοι έλεγαν τι να κάνει κανείς για να γίνει καλύτερος άνθρωπος, εν αντιθέσει με τις εβραϊκές εντολές, οι οποίες έλεγαν τι να ΜΗΝ κάνει κανείς, ήταν δηλαδή απαγορεύσεις και μάλιστα για πράγματα αυτονόητα (ού φονεύσεις, ού κλέψεις, ού ψευδομαρτυρήσεις),  σαν να απευθύνονταν σε μικρά παιδιά ή ανθρώπους περιορισμένης αντιληπτικής ικανότητας.


Και θέτω το ερώτημα: Γιατί δε μαθαίνουμε σε καμία τάξη του σχολείου γι'αυτά τα παραγγέλματα, τα οποία αποτελούν τον άξονα της ελληνικής σκέψης και σοφίας; Η απάντηση είναι προφανής: Γιατί, αν γαλουχηθεί μ'αυτά ο Έλληνας, θα ξυπνήσει μέσα του το θεριό που φοβούνται. Γιατί αν τα κάνει κτήμα κι Ευαγγέλιό του, δε θα μπορούν να τον ελέγξουν. Θα γίνει άνθρωπος ελεύθερος και θα σιχαθεί το σκοτάδι, με το οποίο μας έχουν σαβανώσει.



Παρακάτω παραθέτω τα 147 Δελφικά Παραγγέλματα, όπως αυτά διεσώθησαν στις μέρες μας.



Έπου θεώ (Ακολούθα τον θεό)


Νόμω πείθου ( Να πειθαρχείς στο Νόμο)


Θεούς σέβου (Να σέβεσαι τους θεούς)


Γονείς αίδου (Να σέβεσαι τους γονείς σου)


Ηττώ υπέρ δικαίου (Να καταβάλεσαι για το δίκαιο)


Γνώθι μαθών (Γνώρισε αφού μάθεις)


Ακούσας νόει (Κατανόησε αφού ακούσεις)


Σαυτόν ίσθι (Γνώρισε τον εαυτό σου)


Εστίαν τίμα (Να τιμάς την εστία σου)


Άρχε σεαυτού (Να κυριαρχείς τον εαυτό σου)


Φίλους βοήθε (Να βοηθάς τους φίλους)


Θυμού κράτε (Να συγκρατείς το θυμό σου)


Όρκω μη χρω (Να μην ορκίζεσαι)


Φιλίαν αγάπα (Να αγαπάς τη φιλία)


Παιδείας αντέχου (Να προσηλώνεσαι στην εκπαίδευσή σου)


Σοφίαν ζήτει (Να αναζητάς τη σοφία)


Ψέγε μηδένα (Να μην κατηγορείς κανένα)


Επαίνει αρετήν (Να επαινείς την αρετή)


Πράττε δίκαια (Να πράττεις δίκαια)


Φίλοις ευνόει (Να ευνοείς τους φίλους)


Εχθρούς αμύνου (Να προφυλάσσεσαι από τους εχθρούς)


Ευγένειαν άσκει (Να είσαι ευγενής)


Κακίας απέχου (Να απέχεις από την κακία)


Εύφημος ίσθι (Να έχεις καλή φήμη)


Άκουε πάντα (Να ακούς τα πάντα)


Μηδέν άγαν (Να μην υπερβάλλεις σε τίποτα)


Χρόνου φείδου (Να μη σπαταλάς το χρόνο)


Ύβριν μίσει (Να μισείς την ύβρη)


Ικέτας αίδου (Να σέβεσαι τους ικέτες)


Υιούς παίδευε ( Να εκπαιδεύεις τους γιους σου)


Έχων χαρίζου (Όταν έχεις, να χαρίζεις)


Δόλον φοβού (Να φοβάσαι το δόλο)


Ευλόγει πάντας (Να λες καλά λόγια για όλους)


Φιλόσοφος γίνου (Να γίνεις φιλόσοφος)


Όσια κρίνε (Να κρίνεις τα όσια)


Γνους πράττε (Να πράττεις με επίγνωση)


Φόνου απέχου ( Να μη φονεύεις)


Σοφοίς χρω (Να συναναστρέφεσαι με σοφούς)


Ήθος δοκίμαζε (Να επιδοκιμάζεις το ήθος)


Υφορώ μηδένα (Να μην είσαι καχύποπτος)


Τέχνη χρω (Να ασκείς την Τέχνη)


Ευεργεσίας τίμα (Να τιμάς τις ευεργεσίες)


Φθόνει μηδενί (Να μη φθονείς κανένα)


Ελπίδα αίνει ( Να δοξάζεις την ελπίδα)


Διαβολήν μίσει (Να μισείς τη διαβολή)


Δικαίως κτω (Να αποκτάς δίκαια)


Αγαθούς τίμα ( Να τιμάς τους αγαθούς)


Αισχύνην σέβου ( Να σέβεσαι την εντροπή)


Ευτυχίαν εύχου (Να εύχεσαι ευτυχία)


Εργάσου κτητά (Να κοπιάζεις για πράγματα άξια κτήσης)


Έριν μίσει ( Να μισείς την έριδα)


Όνειδος έχθαιρε (Να εχθρεύεσαι τον χλευασμό)


Γλώσσαν ίσχε (Να συγκρατείς τη γλώσσα σου)


Ύβριν αμύνου (Να προφυλάσσεσαι από την ύβρη)


Κρίνε δίκαια (Να κρίνεις δίκαια)


Λέγε ειδώς (Να λες γνωρίζοντας)


Βίας μη έχου (Να μην έχεις βία)


Ομίλει πράως (Να ομιλείς με πραότητα)


Φιλοφρόνει πάσιν (Να είσαι φιλικός με όλους)


Γλώττης άρχε (Να κυριαρχείς τη γλώσσα σου)


Σεαυτόν ευ ποίει (Να ευεργετείς τον εαυτό σου)


Ευπροσήγορος γίνου ( Να είσαι ευπροσήγορος)


Αποκρίνου εν καιρώ ( Να αποκρίνεσαι στον κατάλληλο καιρό)


Πόνει μετά δικαίου (Να κοπιάζεις δίκαια)


Πράττε αμετανοήτως (Να πράττεις με σιγουριά)


Αμαρτάνων μετανόει (Όταν σφάλλεις, να μετανοείς)


Οφθαλμού κράτει (Να κυριαρχείς των οφθαλμών σου)


Βουλεύου χρήσιμα (Να σκέπτεσαι τα χρήσιμα)


Φιλίαν φύλασσε (Να φυλάττεις τη φιλία)


Ευγνώμων γίνου (Να είσαι ευγνώμων)


Ομόνοιαν δίωκε (Να επιδιώκεις την ομόνοια)


Άρρητα μη λέγε ( Να μην λες τα άρρητα)


Έχθρας διάλυε (Να διαλύεις τις έχθρες)


Γήρας προσδέχου ( Να αποδέχεσαι το γήρας)


Επί ρώμη μη καυχώ (Να μην καυχιέσαι για τη δύναμή σου)


Ευφημίαν άσκει (Να επιδιώκεις καλή φήμη)


Απέχθειαν φεύγε (Να αποφεύγεις την απέχθεια)


Πλούτει δικαίως (Να πλουτίζεις δίκαια)


Κακίαν μίσει (Να μισείς την κακία)


Μανθάνων μη κάμνε (Να μην κουράζεσαι να μαθαίνεις)


Ους τρέφεις αγάπα ( Να αγαπάς αυτούς που τρέφεις)


Απόντι μη μάχου (Να μην μάχεσαι αυτόν που είναι απών)


Πρεσβύτερον αιδού (Να σέβεσαι τους μεγαλύτερους)


Νεώτερον δίδασκε (Να διδάσκεις τους νεότερους)


Πλούτω απόστει (Να αποστασιοποιείσαι από τον πλούτο)


Σεαυτόν αιδού (Να σέβεσαι τον εαυτό σου)


Μη άρχε υβρίζων (Να μην κυριαρχείς με αλαζονεία)


Προγόνους στεφάνου ( Να στεφανώνεις τους προγόνους σου)


Θνήσκε υπέρ πατρίδος (Να πεθάνεις για την πατρίδα σου)


Επί νεκρώ μη γέλα ( Να μην περιγελάς τους νεκρούς)


Ατυχούντι συνάχθου (Να συμπάσχεις με το δυστυχή)


Τύχη μη πίστευε (Να μην πιστεύεις την τύχη)


Τελεύτα άλυπος (Να πεθαίνεις χωρίς λύπη)



Μέσα σ'αυτά τα πλήρη σοφίας παραγγέλματα θα εντοπίσετε και πολλές μεταγενέστερες αρχές του χριστιανισμού. Δε θα πω ότι αντεγράφησαν. Αυτό που θέλω να αναδείξω είναι πως οι πρόγονοί μας γνώριζαν τι είναι αγαθό και δίκαιο πριν επικρατήσει ο χριστιανισμός. Κι αυτήν τη σοφία, αυτήν την κληρονομιά χιλιάδων ετών, σήμερα προσπαθούν να την θάψουν στη λήθη και να μας την στερήσουν.

Ατρυτώνη Αθηνά

6 σχόλια:

  1. Το 1ο παράγγελμα:
    Έπου θεώ (Ακολούθα τον θεό)
    Το 3ο:
    Θεούς σέβου (Να σέβεσαι τους θεούς)


    Και το ερώτημά μου:
    Σε ποιον άραγε Θεό αναφέρονται;
    Σε έναν;
    σε μία αόρατη δύναμη;
    Στο ΔωδεκάΘεο;


    Και το πιο άμεσο ερώτημά μου:
    Σε ποιον Θεό πιστεύετε εσείς;
    Στον έναν Θεό που δημιούργησε τον κόσμο και έστειλε τον Υιό του, προκαλώντας με την ταπεινή Του γέννηση,
    με τα θαύματα Του,
    με τη Σταυρική Του Θυσία και με την Ανάστασή Του
    αλλά και με τη διδασκαλία Του (ήρθε να μας πει "Μετανοείτε γιατί πλησιάζει η Βασιλεία των Ουρανών" ή στο ΔωδεκάΘεο;
    ή σε μια άγνωστη αόρατη δύναμη που μας βολεύει αφού δεν εμπεριέχει θρησκευτικές υποχρεώσεις;


    Προφανώς οι αρχαίοι μας πρόγονοι ανέπτυξαν και τις επιστήμες και τη φιλοσοφία και προχώρησαν αληθινά πολύ, θα έλεγα προσέγγισαν το όριο που μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη προσπάθεια αναζήτησης.

    Αλλά η σύγκριση των δέκα Εντολών (που απευθυνόταν στον Εβραϊκό λαό και δεν αποτελούν φυσικά καθολική διδασκαλία αλλά μία "εισαγωγή" για να σταματήσει η ασυδοσία) με την αρχαία Ελληνική σοφία μου φαίνεται μάλλον ατυχής.

    Κατά τα άλλα συγχαρητήρια για το ιστολόγιό σας το οποίο είδα σήμερα για 1η φορά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ Μαχητή,

    Αυτό με το πρώτο και το τρίτο παράγγελμα το έχω επισημάνει πολλάκις. Όποιος έχει νου και κρίση, ας σκεφτεί...

    Το σε ποιον Θεό πιστεύουμε το θεωρώ άστοχη ερώτηση εν προκειμένω. Δεν πρόκειται να απαντήσω δημοσίως, καθώς δε θεωρώ ότι αφορά κανέναν, γιατί η Πίστις είναι προσωπική υπόθεση του καθενός.

    Η σύγκριση των δελφικών παραγγελμάτων με τις δέκα εντολές είναι ωστόσο αναπόφευκτη, γιατί ως Ελληνίδα ενοχλούμαι σφόδρα από το γεγονός, ότι στα ελληνικά σχολεία μας διδάσκουν την "Εβραϊκή Μυθολογία", αλλά αποσιωπούν την Ελληνική. Εφ'όσον, όπως λες, είναι μια εισαγωγή, γιατί επιμένουν να τις "απορροφήσουμε" από μικροί, αλλά δε μας διδάσκουν τα δελφικά παραγγέλματα, τα οποία και μέγιστη αξία ως πολιτισμικό στοιχείο έχουν, αλλά και είναι σαφώς πιο ολοκληρωμένα ως προς τη διδασκαλία της ηθικής ουσίας; Δε με πειράζει το να διδάσκονται οι εντολές, αλλά το ότι στερείται από τα Ελληνόπουλα η γνώση της δικής τους ιστορίας πρώτα και κύρια.

    Ευχαριστούμε κι ελπίζουμε να συνεχίσεις να μας διαβάζεις.

    Με εκτίμηση,
    Αθηνά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγαπητή Αθηνά

    Η "Πίστης" (θρησκευτική πίστη εννοείς)
    ΔΕΝ είναι προσωπική υπόθεση.
    Αν ήταν κάτι προσωπικό ΔΕΝ θα ένωνε τους Έλληνες το '21.

    Δεν υπάρχει πιο σημαντικό πράγμα από την θρησκεία στην οποία πιστεύει κάποιος.
    Αυτό καθορίζει την κοσμοθεωρία και τη ζωή του.


    Αν είσαι Καθολικός πιστεύεις ότι θα δικαιωθείς με τα καλά σου έργα και θα τιμωρηθεί ο κακός για τα κακά του έργα.
    Σαν να λέμε "κράτος δικαίου".
    Περιμένεις την τιμωρία.

    Αν είσαι αληθινός Ορθόδοξος τότε εμπιστεύεσαι στην αγάπη του Θεού και μετανοώντας ελπίζεις και πιστεύεις ότι θα σε συγχωρέσει.
    Ουσία λοιπόν τότε στη ζωή σου έχει η μετάνοια και η ελπίδα.
    Δεν σταματάς να ελπίζεις σαν στάση ζωής.

    Αν είσαι μουσουλμάνος έχεις φανατισμό, αν είσαι γυναίκα και πιστεύουν οι γύρω σου στο Ισλάμ πρέπει υποχρεωτικά να είσαι "μαζεμένη" με μαντήλα ή φερετζέ ανάλογα το κράτος που είσαι.
    Η ασφυκτική πίεση που ασκεί η μουσουλμανική θρησκεία στους πιστούς τους κάνει να αντιδρούν στην πίεση με φανατισμό ενάντια στους απίστους και στους γύρω τους.


    Όπως καταλαβαίνεις λοιπόν η θρησκευτική πίστη μόνο προσωπική υπόθεση δεν είναι.
    Δεν υπήρχε καμία περίπτωση να επαναστατήσουν οι Έλληνες αν δεν ήταν Ορθόδοξοι. Αν δεν πίστευαν στην Ανάσταση.
    Αυτό είναι το βίωμα μας.



    Κατά τα άλλα απλά διαβάζω τα χιλιοειπωμένα για "εβραϊκή Μυθολογία" και "εβραϊκή θρησκεία" κλπ κλπ
    ε λοιπόν ούτε μυθολογία είναι ο χριστιανισμός
    ούτε είναι θρησκεία ενός έθνους.
    Είναι ξεκάθαρο το μήνυμα του Ευαγγελίου. Πεντακάθαρο.
    Αν θέλεις εσύ να παρουσιάζεις τον Χριστιανισμό ως εβραϊκή θρησκεία -κάτι που προφανώς δεν αποδέχονται ούτε εισηγούνται οι εβραίοι- προφανώς "κατακρεουργείς" την αλήθεια.

    Όσο το γιατί δεν διδάσκονται τα Ελληνόπουλα την Ελληνική μυθολογία, όσο γνωρίζω την διδάσκονται στο δημοτικό.
    Δεν διαφωνώ να τη διδάσκονται.

    Δεν τη διδάσκονται ως "θρησκευτικά" στο Γυμνάσιο -Λύκειο.
    Όταν το 97% δηλώνουν Χριστιανοί Ορθόδοξοι
    και όταν επικρατούσα θρησκεία στο σύνταγμά μας είναι η Ορθόδοξη Ανατολική θρησκεία, τότε είναι λογικό στο Γυμνάσιο-Λύκειο να διδάσκονται Χριστιανισμό.

    Σκέψου ότι μέχρι πριν 10 χρόνια δεν υπήρχε κανείς Έλληνας που να μιλάει για Δωδεκάθεο.
    τώρα μας προέκυψε..

    Η αληθινή θρησκεία -που μπορεί να είναι μόνον μία-,
    ΔΕΝ σβήνει.
    Και ο Δωδεκαθεισμός έσβησε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπητέ μου Μαχητή, κάποια στιγμή θα πρέπει να ξεχωρίσουμε τις έννοιες της θρησκείας και της Πίστης. Ούτε καν οι ομόθρησκοι δε βιώνουν ούτε αντιλαμβάνονται την Πίστη με τον ίδιο τρόπο. Είναι κάτι που αναπτύσσεται εσωτερικά και διαμορφώνεται διαφορετικά στον καθένα. Η διαφορά της από τη θρησκεία είναι ίδια μ'εκείνη της Πατρίδας από το κράτος. Το δεύτερο δημιουργήθηκε για να υπηρετεί το πρώτο. Και το πρώτο είναι η ουσία... Το δεύτερο χωρίς το πρώτο δεν είναι τίποτα.

    Δε θεωρώ ότι ο Χριστιανισμός είναι εβραϊκή θρησκεία (είναι εβραιογενής ωστόσο, πράγμα διαφορετικό) κι ούτε αυτό προσπάθησα να παρουσιάσω, αν αυτό κατάλαβες. Γι'αυτό και χρησιμοποίησα τα εισαγωγικά εκεί που μιλώ για εβραϊκή μυθολογία. Όπως και να το κάνεις, όμως, η Παλαιά Διαθήκη κατά το μεγαλύτερο μέρος της είναι η εβραϊκή ιστορία είτε μας αρέσει είτε όχι.

    Τέλος, δεν εννοώ φυσικά να διδάσκονται την ελληνική μυθολογία και τον πολιτισμό στο μάθημα των θρησκευτικών, αλλά να την διδάσκονται. Και, πίστεψέ με, ΔΕΝ την διδάσκονται ούτε στο βαθμό ούτε με τον τρόπο που πρέπει. Και ούτε μίλησα βέβαια πουθενά περί δωδεκάθεου, του οποίου η αναβίωσις είναι κατά τη γνώμη μου άλλη μια υποκινούμενη μόδα.

    Προσπαθώ να είμαι ξεκάθαρη και ακριβής στις διατυπώσεις μου, δεν καταλαβαίνω γιατί παρανοούνται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Oι 10 εντολες, δοθηκαν στον Μωυση καθ' οδον για την επιστροφη του λαου του απο την δουλεια της Αιγυπτου στην γη της Επαγγελιας.Η πνευματικη κατασταση του λαου ηταν σε τετοιο χαλι που επρεπε να μπουν βασικοι απαγορευτικοι νομοι που θα επετρεπαν να συνεχιστει το ταξιδι ομαλα.Ο Θεος εδωσε συμφωνα με το επιπεδο κατανοησης και πνευματικης καταστασης καθε περιοδου, στην ανθρωπινη ιστορια.

    Η Παλια Διαθηκη δεν αφορα τον εβραικο λαο μονο,αλλα ειναι κυριως η πορεια του Θεου με τον ανθρωπο μετα την πτωση του,μεχρι την τελικη του σωτηρια με την γεννηση του Ιησου Χριστου,οπου και σφραγιζεται η αποκατασταση.

    Τωρα ολες οι χριστιανικες ομολογιες(Καθολικη,Ορθοδοξη,διαφορες αλλες της διαμαρτυρησης),πιστευουν οτι ο ανθρωπος δια Χαριτος σωζεται,εφ'οσον το τιμημα των αμαρτιων του πληρωθηκε απο το Αιμα του Χριστου στον Σταυρο.Βασικη προυποθεση λοιπον ειναι η Πιστη στον Τριαδικο Θεο, η μετανοια και η εφαρμογη των οσων ο Κυριος εδιδαξε.
    Οι καθολικοι δεν πιστευουν οτι σωζονται με τα καλα εργα πλεον.Αυτο ανηκει στο πολυ μακρινο παρελθον.Ολοι συμφωνουμε οτι δια Χαριτος σωζομαστε.Τα καλα εργα δεν ειναι επιτευγμα δικο μας,αλλα αποτελεσμα της ειλικρινους Πιστης μας.Διοτι Πιστη χωρις καλα εργα ειναι Πιστη νεκρη,που λεει κι ο Ιακωβος στο Ευαγγελιο.

    Οι δε μουσουλμανοι ειναι φανατικοι,οχι επειδη καταπιεζονται μεσα στην θρησκεια τους,αλλα επειδη το ιδιο το κορανι προτρεπει την βια εναντια των απιστων(χριστιανων κλπ) και την υπεροχη του μουσουλμανου εναντι του αλλοπιστου σε ολους τους τομεις(πολιτικους,θρησκευτικους,κοινωνικους).Το ισλαμ δεν ειναι θρησκεια.Ειναι πολιτικοοικονομικο συστημα,με σκοπο να κατακτησει τον κοσμο.Το Μεγαλο Χαλιφατο,δηλαδη.Και αυτο επιτυγχανεται ειτε με τον ιερο πολεμο(τζιχαντ)ειτε με την μαζικη μεταναστευση.Η θρησκεια και η πολιτικη ειναι ενα και το αυτο στο ισλαμ.Δεν υπαρχει το ενα διχως το αλλο.
    Οσο για την εκ Δελφων σοφια,ΠΡΕΠΕΙ να διδασκεται σε ολα τα σχολεια.
    Ο ανθρωπος ξερετε,εχει απ' την δημιουργια του πνευμα Θεου.Ο Θεος λεει στην Γενεση,του εμφυσησε το πνευμα Του.Ως εκ τουτου,σπιθες σοφιας και αληθειας υπηρχαν παντα μεσα του,σε ολες τις εποχες και σε ολους τους πολιτισμους,κυριως στον δικο μας.
    Οποτε δεν τιθεται θεμα αν οι Ελληνες ηξεραν πριν απ' τον χριστιανισμο αυτες τις αληθειες.Το εργο του Χριστου ειναι η αρση της αμαρτιας με τον σταυρικο Του θανατο και η απελευθερωση του ανθρωπου απ' την πνευματικη δουλεια και την μοιρα.
    Δεν ειναι λοιπον ο χριστιανισμος μια φιλοσοφια ακομη για να συγκριθει η οχι με καποια αλλη.
    Οταν ο Χριστος λεει "Εγω ειμαι η αληθεια,η οδος και η ζωη" αναφερεται οχι στην αληθινοτητα της διδαχης Του μονο,αλλα στην Πιστη σε Αυτον και στην σωτηρια που προσφερει ο Σταυρικος Του θανατος!

    Γιωτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή