Παρασκευή 24 Ιουνίου 2011

Κατανάλωση, ανάλωση και τελικά… άλωση.



Γράφει η Αθηνά Παπαδοπούλου


Ζούμε σ’ έναν κόσμο που κινείται σε ταχύτατους ρυθμούς, όπου – θεωρητικά τουλάχιστον – η ζωή μας μέσω της χρήσης της τεχνολογίας έχει γίνει ευκολότερη από ποτέ. Για πράγματα που κάποτε μοχθούσαμε κι ιδρώναμε τώρα αρκεί ένα κλικ του διακόπτη για να εξοικονομήσουμε χρόνο και κόπο. Αυτό αναπόφευκτα οδήγησε στη μαζική παραγωγή αγαθών, πράγμα που συνεπάγεται τη μείωση της αξίας τους, άρα καθιστά την απόκτησή τους εύκολη απ’ όλους. Δες τον «φτωχό» της γειτονιάς σου, για παράδειγμα. Μπορεί να μη ζει πλουσιοπάροχα – σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα – όμως θα έχει ένα πιάτο φαΐ, θα έχει το κινητό του – ένα παλιό μοντέλο για το οποίο οι φίλοι του τον κοροϊδεύουν – και βεβαίως θα έχει και το σαραβαλάκι του – ένα αμαξάκι που μπορεί να αγκομαχάει και να τα φτύνει κάθε τόσο, όμως ακόμα περπατάει και τον πηγαίνει από ‘δω κι από ‘κει. Αυτός είναι ο μέσος φτωχός.

Παραπονιόμαστε όλοι μας για τη δύσκολη οικονομική μας κατάσταση. Και ναι, έχουμε δίκιο. Γιατί η τεχνολογία έφερε τον καπιταλισμό και, κατά συνέπεια, την απαίτηση για όλο και περισσότερα. Αυτή είναι η καπιταλιστική, υλιστική κοινωνία που ζούμε. Τι θα κάνω χωρίς κινητό; Τι θα κάνω χωρίς τηλεόραση, φούρνο μικροκυμάτων, πέντε διαφορετικές δασκάλες για ιδιαίτερα για τα παιδιά μου; Είναι αδιανόητο να ζήσω χωρίς πράγματα, τα οποία στην πραγματικότητα είναι πολυτέλεια. Μάθαμε να τα θεωρούμε, όμως, δεδομένα, αφού πλέον είναι πιο προσβάσιμα, κι έτσι έχασαν την αλλοτινή τους αξία. Ξεχνούμε πως τα αγαθά που έχουμε σήμερα κάποτε ήταν προνόμιο αρχόντων και βασιλιάδων και απαιτούμε όλο και περισσότερα, και περισσότερα, και περισσότερα…

Κι έτσι φτάνει η μαζική κατανάλωση να οδηγεί στην ανάλωση. Αναλωνόμαστε στο να δουλεύουμε σαν σκυλιά και να μεμψιμοιρούμε ολημερίς για να αποκτήσουμε «τα βασικά». Αυτά, δηλαδή, που μας έπεισαν ότι είναι βασικά, ακριβώς για να μας ρίξουν σ’ αυτό το λούκι. Δεν έχουμε μυαλό να σκεφτούμε πια τίποτα άλλο, παρά μόνο τα «θέλω» μας. Και σ’ αυτά τα «θέλω» αναλωνόμαστε, αφού γύρω απ’ αυτά κινείται όλη μας η ζωή και ξεχνούμε να ζήσουμε, να νιώσουμε, να χαρούμε! Αυτή η κατάσταση, που ανακυκλώνεται συνεχώς, έχει γίνει το εσωτερικό μας σαράκι που μας τρώει από μέσα προς τα έξω. Δουλεύω για να αποκτήσω, καταναλώνω, θέλω ακόμη περισσότερα, δουλεύω για να αποκτήσω περισσότερα, καταναλώνομαι… Αναλώνομαι.

Υποτίθεται πως η τεχνολογία εξελίχθηκε για να μας κάνει τη ζωή πιο εύκολη, όμως παρατηρώ πως ο κόσμος γύρω μου δεν είναι ευτυχισμένος. Κάποτε, οι παλιότεροι, είχαν πολύ λιγότερα από ‘μας κι είχαν μάθει να αρκούνται σ’ αυτά και να είναι ευτυχισμένοι με τα λίγα. Όταν είχαν φαγητό στην κατσαρόλα, έλεγαν «δόξα τω Θεώ που έχουμε να φάμε και σήμερα». Δε μασούσαν ανησυχώντας από χθες για το αύριο. Δεν τους ξέσκιζε το άγχος την ψυχή. Αυτά έχουμε, μ’ αυτά θα ζήσουμε. Και δούλευαν για τα πραγματικά βασικά κι αυτά τα βασικά γνώριζαν να τα εκτιμούν, γιατί είχαν μοχθήσει για να τα αποκτήσουν. Γιατί είχε στάξει ο ιδρώτας τους κι είχε ζυμωθεί με το ψωμί που έτρωγαν. Γιατί δεν τους είχαν μετατρέψει η τεχνολογία κι ο υλισμός, απότοκα του καπιταλισμού, σε μαλθακούς ραγιάδες.

Και σήμερα; Σήμερα μας συμβαίνει αυτό ακριβώς: επαναπαυθήκαμε με τις ευκολίες που μας παρέχει ο σημερινός τρόπος ζωής, με αποτέλεσμα να αδρανήσουν ο νους και το σώμα μας και να επέλθει μέσα μας ο πνευματικός σκοταδισμός. Όλα τα βρίσκουμε έτοιμα, δε χρειάζεται να κοπιάσουμε για τίποτα, δε χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε ούτε τους μύες ούτε το μυαλό μας για τα πιο απλά – το να ανάψουμε μια φωτιά, λόγου χάρη. Θλιβερά μαλθακά κατασκευάσματα της Νέας Τάξης, ανίκανα να επιβιώσουν έξω από τις ανέσεις τους. Ο άνθρωπος εάλω.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου